Lista Katyńska - "Kościuszkowcy".

  • Print

Pojęcie „Lista katyńska” ma charakter umowny – od dawna bowiem przyjęło się określać w ten sposób listy Polaków zamordowanych wiosną 1940 r. przez zbrodniczy aparat NKWD i pochowanych w Katyniu, Miednoje i Charkowie. Bezprecedensowa zbrodnia w wyniku której zamordowano ponad 14500 jeńców wojennych, miała swoje podłoże w długofalowych planach Stalina, mających na celu podporządkowanie Polski. Likwidując elity intelektualne Narodu – obok kwiatu korpusu oficerskiego, zlikwidowano znanych w świecie specjalistów, uczonych, artystów, a także: lekarzy, prawników, nauczycieli, inżynierów, dziennikarzy, duchownych - Stalin miał nadzieję na łatwe podporządkowanie kraju swojej polityce. Profesor Stanisław Świaniewicz, autor głośnej książki o Katyniu (W cieniu Katynia, Warszawa 1990), wyraził pogląd, że Katyń był także, w jakimś sensie, porachunkiem Rosji sowieckiej za rok 1920.
Zgodnie z instrukcją Moskwy NKWD starało się ustalić, którzy jeńcy brali udział w wojnie 1920 roku. Śledczy sowieccy orientowali się bardzo dobrze, że prawie wszyscy starsi porucznicy i podporucznicy rezerwy, którzy trafili do Starobielska i Kozielska, byli ochotnikami z dwudziestego roku. W lasku katyńskim i w innych miejscach kaźni - zdaniem Świaniewicza - nastąpił porachunek Rosji z „kapralem – akademikiem” i w jakimś stopniu, porachunkiem Stalina za klęskę Rosji w wojnie z Polską w 1920 r., do której to klęski on osobiście się przyczynił.
Szkolna „Lista Katyńska” jest próbą oddania hołdu tym wychowankom Szkoły, którzy padli ofiarami nieludzkiego, totalitarnego systemu. Z przyczyn obiektywnych może ona być niepełna, bowiem ze względu na zniszczenie archiwów szkolnych, trudne jest odtworzenie listy uczniów (absolwentów) z lat 1911-1919. Za wszelkie uzupełnienia (także fotografie) i uwagi będę bardzo zobowiązany.
W notkach pomordowanych zostały uwzględnione awanse na wyższe stopnie wojskowe i służbowe, jakie zostały ogłoszone w dniach 9 i 10 listopada 2007 r. w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

 

Kapitan rezerwy Konstanty BIELAWSKI s. Tomasza i Stanisławy z Anasiewiczów, ur. 27 lutego 1903 r. w Lądku, woj. łódzkie. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1923) oraz Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W 1930 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 7 w Śremie. Porucznikiem mianowany ze starszeństwem od 19 marca 1939 r.. Zmobilizowany w sierpniu 1939 r. i przydzielony do 68 pułku piechoty. Mieszkał w Lądku, gdzie pracował jako nauczyciel. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 022/1 z 9.IV.1940).

 

Kapitan rezerwy Jerzy BZOWSKI s. Stanisława i Zofii z Markowskich, ur. 3 lipca 1903 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu z 1922 r. Ochotnik w roku 1920, harcerz, drużynowy 1 Kaliskiej Drużyny Harcerskiej im. T. Kościuszki (3 września 1920 r. – wrzesień 1922 r.), podharcmistrz ZHP. Absolwent Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej (1930). Inżynier, pracował jako kontroler drogowy PKP w Suchej Beskidzkiej. Żonaty z Zofią Skrzyńską, miał córkę Magdalenę. W 1931 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie. Mobilizacyjnie przydzielony do l batalionu mostów kolejowych. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 032/2 –14 IV 1940).

 

 

Kapitan rezerwy Jan Janusz DOBROWOLSKI (wg danych Warszawskiej Rodziny Katyńskiej nazwisko brzmi Doliwa-Dobrowolski) s. Jana i Pauliny z Jaworowiczów, ur. 24 lutego 1896 r. w Kaliszu. Członek tajnej Drużyny Skautowej, absolwent Szkoły Handlowej w Kaliszu. Inżynier, absolwent Wydziału Geodezji Politechniki Warszawskiej z 1927 r. Pracował jako Inspektor Okręgowy PCK w Kaliszu. Uczestnik wojny 1918-1921 jako żołnierz 8 pułku artylerii lekkiej. W 1921 r. przeniesiony do rezerwy. Podporucznikiem mianowany l maja 1921 r., awansowany do stopnia porucznika ze starszeństwem od 2 stycznia 1932 r. Przydzielony mobilizacyjnie do 25 pułku artylerii lekkiej. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu ( Lista wywozowa 025/3 z 9 IV 1940).

 

Porucznik rezerwy kawalerii Kazimierz GLIŃSKI s. Kazimierza i Teodory z Krzymuskich, ur. 10 lipca 1902 r. w Boniewie, na Kujawach. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu z 1922 roku. W 1924 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Kawalerii. W 1920 r. służył jako ochotnik w szeregach 203. pułku ułanów, wyróżnił się w szarży pod Ciechanowem, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych. Ziemianin, zamieszkały w majątku Kaczkowizna, powiat kutnowski. Żonaty z Zofią z Byszewskich, miał syna Stanisława oraz córki Barbarę i Marię. W 1939 r. zmobilizowany i skierowany do Ośrodka Zapasowego Wileńskiej Brygady Kawalerii (4 pułk ułanów wileńskich), po 17 IX 1939 r. w niewoli sowieckiej. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 022/1 z 9 IV 1940).

 

Kapitan służby zdrowia rezerwy Zbigniew GOŁĘBIOWSKI s. Leona i Stefanii ze Stepanków, ur. 14 września 1907 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1925). W 1932 ukończył Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego. Absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Sanitarnych (1933). Przeniesiony do rezerwy z przydziałem do 14 pułku piechoty, a następnie do 10 Szpitala Okręgowego. Odbył ćwiczenia rezerwy w 5 pułku strzelców podhalańskich i Korpusie Kadetów nr 3 jako lekarz. Pracował jako lekarz - internista w Wieluniu. Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie. (Lista Starobielska 681).

 

Porucznik rezerwy Tadeusz Władysław HOFMAN s. Ludwika i Marianny z Jaszczyńskich, ur. 17 czerwca 1909 r. w Gruszczycach, woj. łódzkie. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1928). W 1937 r. ukończył Wydział Prawa i Nauk Społecznych na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, uzyskując tytuł magistra praw. Pracował jako sędzia, zamieszkały w Wilnie. Żonaty z Ireną z Żołądkiewiczów.
W 1933 r. ukończył kurs podchorążych w 29 Pułku Strzelców Kaniowskich, podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od l stycznia 1936 r., mobilizacyjnie przydzielony do 29 Pułku Strzelców Kaniowskich. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu, (Lista wywozowa 017/3 z 1 IV 1940).

 

Major Józef KIERNOŻYCKI, s. Waleriana i Kornelii z Lgockich, ur. 21 lutego 1899 r. w Kaliszu. Absolwent Szkoły Realnej w Kaliszu, (taką nazwę nosiło w latach 1917 - 1918 późniejsze Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki). Był jednym z założycieli kaliskiego harcerstwa, drużynowym I Kaliskiej Drużyny Skautowej im. T. Kościuszki, a następnie komendantem obwodu kaliskiego. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, medalami pamiątkowymi.
W 1919 r. ukończył Szkołę Podchorążych w Warszawie oraz kurs informacyjny dla oficerów piechoty. Od 1918 r. pełnił służbę w Wojsku Polskim w 29 Pułku Strzelców Kaniowskich, 71 Pułku Piechoty w Zambrowie, 32 Pułku Piechoty w Modlinie oraz w baonach KOP „Snów” i „Borszczów”.
W maju 1939 r. został dowódcą baonu ON „Mazurski II", równocześnie pełnił funkcję komendanta mławskiego Obwodu WF i PW. Ranny 4 września pod Mławą, w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Osadzony w Starobielsku, zamordowany w Charkowie, (lista starobielska 1776).

 

Porucznik piechoty rezerwy Zdzisław Wiktor KOLANOWSKI s. Józefa i Wiktorii z Gołaszewskich, ur. 5 stycznia 1908 r. w Biskupicach. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1926). Inżynier, absolwent Uniwersytetu Poznańskiego. Mieszkał i pracował w Sieradzu. W 1931 r. ukończył szkolenie wojskowe w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 10. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od l grudnia 1932 r. Odbył ćwiczenia rezerwy jako dowódca plutonu w 29 pułku piechoty oraz w 31 pułku piechoty. Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie (Lista Starobielska 1397).

 

Major Tadeusz KOZANECKI s. Antoniego, ur. 27 września 1908 r. w Kaliszu. W okresie nauki szkolnej aktywnie działał w 1 Kaliskiej Drużynie Harcerskiej im. T. Kościuszki. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1928). W 1929 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Śremie a następnie w roku 1931 Szkołę Podchorążych Artylerii w Toruniu. Podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od 15 sierpnia 1931 r., porucznikiem mianowany ze starszeństwem od 1 stycznia 1934, awans do stopnia kapitana uzyskał w 1939 r. ze starszeństwem od 19 marca.
Od 1931 r. służył w 7 Pułku Artylerii Ciężkiej w Poznaniu jako dowódca plutonu a następnie instruktor pułkowej szkoły podoficerskiej. Przeniesiony na stanowisko instruktora w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej, więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu, (lista wywozowa 029/1, bez daty).

 

Major obserwator Mieczysław KWIECIŃSKI s. Józefa i Walentyny, ur. 12 grudnia 1910 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1928). Ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa Nr 1 w Dęblinie. Podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od 15 sierpnia 1931 r. Służył w 1 Pułku Lotniczym w Warszawie. Od 1937 r. dowódca 2 plutonu 12 Eskadry Łącznikowej. W 1938 r. awansowany do stopnia kapitana, został przeniesiony do 1 pułku lotniczego w Warszawie, jednak we wrześniu 1939 r. z powodu braku samolotów nie otrzymał przydziału bojowego i wraz z 2 eskadrą zapasową Bazy nr 1 ewakuował się w kierunku Rumunii. Pod Darachowem dostał się do niewoli sowieckiej, został osadzony w Kozielsku i zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 022/2 – 9 IV 1940).

 

 

Kapitan łączności Ryszard MICHALSKI s. Józefa i Elżbiety z Szulców, ur. 11 marca 1905 r. w Sosnowcu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1923). W 1927 r. ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej a następnie Szkołę Podchorążych Inżynierii w Warszawie (1930). Podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od 15 sierpnia 1929 r., przydzielony do 9 batalionu telegraficznego. Mianowany porucznikiem ze starszeństwem od 1 stycznia 1932 r. Przeniesiony do kompanii telegraficznej 15 Dywizji Piechoty, a następnie do Szkoły Podchorążych Łączności w Zegrzu jako oficer administracyjno – materiałowy. Przed wybuchem wojny mieszkał w Bydgoszczy wraz z żoną Marią i synem Jerzym. Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie (Lista Starobielska 2058).

 

Ksiądz pułkownik doktor Edmund NOWAK, kapelan Wojska Polskiego, ur. 3 grudnia 1891 r. w Półwiosku Starym koło Konina, s. Franciszka i Zuzanny z Przędzików. W 1906 r. uczył się w gimnazjum w Koninie, wkrótce przeniósł się do Szkoły Handlowej w Kaliszu, a następnie wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku. W 1915 r. uzyskał święcenia kapłańskie i pięć lat pracował jako katecheta i wikariusz w Aleksandrowie Kujawskim, Włocławku, Dłutowie, Działoszynie i Brzeźniu w powiecie sieradzkim.
Członek „Związku Strzeleckiego”, w 1920 r. wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego i pełnił obowiązki kapelana w 3 pułku ułanów. Po zakończeniu wojny pracował w parafiach w Grodnie, Wołkowysku, Złoczowie i Nowej Wilejce. Studiował historię na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, ukończył ją w 1930 r. ze stopniem magistra filozofii. W 1938 r. obronił rozprawę doktorską na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, autor pracy „Rys dziejów duszpasterstwa wojskowego w Polsce 968-1831”.
W 1934 r. awansowany do stopnia majora, objął obowiązki administratora lubelskiej parafii wojskowej i został dziekanem Okręgu Korpusu II w Lublinie. W sierpniu 1939 r. mianowany szefem duszpasterstwa Armii „Lublin” i tuż przed wybuchem wojny awansowa¬ny do stopnia podpułkownika. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski IV klasy i Złotym Krzyżem Zasługi.
We wrześniu, razem z Dowództwem DOK II, ewakuował się na wschód, gdzie we Włodzimierzu Wołyńskim dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał początkowo w obozie w Szepietówce, potem w Starobielsku, Kozielsku i Ostaszkowie. Zamordowany w Twerze, pochowany w Miednoje (Lista wywozowa 053/3, pozycja 71).

 

Porucznik artylerii Bronisław Tadeusz PAWLAK s. Stanisława i Józefy z Suwałów, ur. 7 września 1915 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1935). W roku 1938 ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii w Toruniu i w październiku został mianowany podporucznikiem. Skierowany do służby w artylerii przeciwlotniczej (9 dywizjon). W roku 1939 walczył w obronie Twierdzy Brześć, po opuszczeniu której dostał się do niewoli sowieckiej. Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie (Lista Starobielska 2713).

 

Kapitan piechoty Tadeusz PIECHOCIŃSKI s. Józefa, ur. 5 kwietnia 1908 r. w Wieluniu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1929). Ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od 15 lipca 1931 r., a porucznikiem od 1 stycznia 1934 r. Służbę pełnił w 64 Pułku Piechoty Grudziądzu, następnie w 50 Pułku Piechoty w Kowlu. Przed wybuchem wojny przeniesiony do batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Budsław”. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej w okolicach Włodzimierza Wołyńskiego, uwięziony w Kozielsku, zamordowany w Katyniu, (lista wywozowa 035/1 z 16 IV 1940).

 

Porucznik rezerwy artylerii Ignacy Stanisław PRĄDZYŃSKI s. Jana i Jadwigi ze Skórzewskich, ur. 4 listopada 1908 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1927). Agronom, ukończył Wyższe Kursy Ziemiańskie we Lwowie. Mieszkał i pracował w majątku Uleniec, pow. Grójecki. Kawaler.
Absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim z 1933 roku. Podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od 1 stycznia 1935 r. Odbył ćwiczenia rezerwy w 25 pułku artylerii lekkiej. W 1939 r. przenie¬siony do 2 pułku artylerii lekkiej Legionów. Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie (Lista Starobielska 2720).

 

Podpułkownik w stanie spoczynku Feliks PSTROKOŃSKI s. Władysława i Marii z Miłkowskich, ur. 2 września 1895 r. w Dębinie, pow. wieluński. Po ukończeniu Szkoły Handlowej w Kaliszu i Szkoły Technicznej w Warszawie studiował w Akademii Handlowej w Hamburgu, którą ukończył w 1914 r. Legionista. Internowany w Szczypiornie. Instruktor Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1920 r. walczył z bolszewikami jako dowódca 6 kompanii 29 Pułku Strzelców Kaniowskich. Porucznikiem mianowany w 1919 r., kapitanem w 1920 r. W 1925 r. został przeniesiony do 70 pułku piechoty. Awansowany do stopnia majora ze starszeństwem od 1 stycznia 1929 r. W latach 1931-1935 był dowódcą batalionu w 7 pułku piechoty Legionów. W 1935 r. przeniesiony w stan spoczynku. Przydzielony do kadry Okręgu Korpusu II. Odznaczony m.in.: Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych czterokrotnie.
We wrześniu 1939 r. wzięty do niewoli, osadzony w Kozielsku, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 052/4 z 27 IV 1940).

 

Major Kazimierz Wilhelm RÜDIGER (RUDYGIER) s. Wilhelma i Kazimiery z Walewskich, ur. l marca 1903 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1922). W 1930 r. ukończył Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego. Doktor medycyny.
Absolwent Szkoły Podchorążych Sanitarnych. Mianowany kapitanem ze starszeństwem od 1 stycznia 1935 r. Służył w 29 pułku piechoty, 31 pułku artylerii lekkiej, 63 pułku piechoty, batalionie Korpusy Ochrony Pogranicza w Ostrogu. Pod koniec 1935 roku został lekarzem baonu KOP „Orany”. Po dwuletniej służbie liniowej odchodzi do Dowództwa KOP w Warszawie na stanowisko zastępcy szefa sanitarnego formacji. Wkrótce przeniesiony został do I Szpitala Okręgowego, zaś 14 lipca 1939 roku odkomenderowany do Departamentu Zdrowia Ministerstwa Spraw Wojskowych. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej prawdopodobnie w okolicach Równego na Wołyniu. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu, (Lista wywozowa 25/1 z 9 IV 1940).

 

Generał dywizji Mieczysław Makary SMORAWINSKI s. Jana i Marii z Zagrodzkich, ur. 25 grudnia 1893 r. w Kaliszu. Wychowanek Szkoły Handlowej, współzałożyciel kaliskiego skautingu, członek „Zarzewia”. Studiował chemię na Politechnice Lwo¬wskiej. Od 1914 r. w 2 pułku piechoty Legionów Polskich. W 1918 r. wstąpił do tworzącej się Polskiej Siły Zbrojnej, objął dowództwo 2 pułku piechoty. W czasie służby w Legionach przeszedł wszystkie szczeble dowodzenia od stopnia chorążego do majora (1 października 1918 r.) i był trzykrotnie ranny. W listopadzie 1918 r. przeszedł do WP, uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej jako dowódca 4 pułku piechoty Legionów. 3 maja 1922 r. zweryfikowany do stopnia pułkownika. W 1927 r. objął dowództwo 6 Dywizji Piechoty w Krakowie.
l stycznia 1928 r. awansowany do stopnia generała brygady. W 1932 r. mianowany zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu III Grodno; od 1934 r. do wybuchu wojny 1939 r. dowódca Okręgu Korpusu II Lublin. Odznaczony m.in.: Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, Orderem Polonia Restituta III klasy, Krzyżem Walecznych - czterokrotnie, Krzyżem Niepodległości.
20 września 1939 r. we Włodzimierzu Wołyńskim wzięty do niewoli sowieckiej, początkowo przebywał w obozie w Równem, następnie w Ostrogu, Szepietówce i Talicach. Był wożony na przesłuchania do Moskwy, na koniec został osadzony w Kozielsku. Zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 015/2, z IV 1940).
Pośmiertnie awansowany do stopnia generała dywizji postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007.

 

Porucznik rezerwy Marian SPŁAWISZEWSKI s. Władysława i Stefanii z Konowrockich, ur. 5 października 1905 r. w Warszawie. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1924). Działacz harcerski (członek komendy Kaliskiego Hufca Męskiego). Absolwent Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej. Inżynier – mechanik. Pracował w Fabryce Rzewuskich, a następnie w Państwowych Zakładach Lotniczych w Warszawie. Kawaler.
W 1931 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie i kurs unitarny w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej. Podporucznikiem mianowany ze starszeństwem od l stycznia 1934. Mobilizacyjnie przydzielony do 4 batalionu pancernego, później do kadry OK I. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej, więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 015/1 z 1940).

 

 

Kapitan Władysław STĘPIEŃ s. Jakuba i Antoniny ze Starzyków, ur. 10 października 1906 r. w Zagożdżowie, pow. kozienicki. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1926). W roku 1928 ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie, a następnie Szkołę Podchorążych Inżynierii w Warszawie. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 15 sierpnia 1931 r., porucznikiem od l stycznia 1935 r. Służył w l batalionie saperów, później został dowódcą kompanii w Szkole Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie. Żonaty z Alicją z Welmanów.
We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej, więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu, (Lista wywozowa 025/2 z 9 IV 1940).

 

Major Stanisław SZABLEWSKI s. Adama i Michaliny z Tryfonów, ur. 8 maja 1897 r. w Warszawie. W 1914 r. ukończył Szkołę Handlową w Kaliszu. W 1916 r. wstąpił do Legionów Polskich i po przeszkoleniu przydzielony został do 7 kompanii 6 Pułku Piechoty Legionów. Internowany w Szczypiornie i Łomży. Następnie krótko służył w „Polnische Wehrmacht”. W listopadzie 1918 r. powołany do 29 Pułku Strzelców Kaniowskich, w którym odbył kampanię wojenną 1919-1920. Po bitwie pod Rohatynem dostał się do niewoli rosyjskiej, skąd zbiegł. Za osobistą odwagę i męstwo w wojnie z bolszewikami – m.in. za bohaterstwo w trakcie bitwy pod Radzyminem, został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Po zakończeniu działań wojennych przeszedł do rezerwy stopniu sierżanta. W 1921 r. ponownie powołany do 29 Pułku Strzelców Kaniowskich. Ukończył Szkołę Oficerską dla Podoficerów w Bydgoszczy i w 1924 r. został mianowany podporucznikiem.
Kolejno służył w 6 Pułku Piechoty Legionów Wilnie, 15 Pułku Piechoty w Dęblinie, a od 1932 r. rozpoczął służbę w Korpusie Ochrony Pogranicza: Brygadzie „Wilno", Batalionie „Podświle", 2 kompanii granicznej „Prozoroki", Batalionie „Kopyczyńce". W latach 1934-1938 służył w 58 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Poznaniu. W 1938 awansowany do stopnia kapitana, został komendantem Rejonowej Komendy Uzupełnień w Miechowie. Odznaczony także: Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i medalami pamiątko¬wymi.
W 1939 r., w trakcie ewakuacji wzięty do niewoli i osadzony w Starobielsku, zamordowany w Charkowie, (Lista Starobielska 3751).

 

Porucznik rezerwy Zygmunt SZMIGIELSKI s. Feliksa i Justyny z Przedborskich, ur. 20 marca 1914 r. w Ogrodach, pow. kaliski. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1934). Pracownik Junackich Hufców Pracy w Grodnie. Kawaler.
W 1935 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 1 stycznia 1937 r. Mobilizacyjnie przydzielony do 7 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej, więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu, (Lista wywozowa 032/2 z 14 IV 1940).

 

Kapitan rezerwy Edward Alojzy SZTARK s. Emila i Natalii z Betznerów, ur. 10 lipca 1898 r. w Stawiszynie. Absolwent Szkoły Handlowej w Kaliszu i Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie.
W latach 1915 - 1918 działał w Polskiej Organizacji Wojskowej, początkowo w Okręgu Kaliskim, a następnie Łódzkim. 18 listopada 1918 r. wstąpił na ochotnika do Wojska Polskiego, w szeregi 2 pułku ułanów. W 1920 r. ukończył Szkolę Podchorążych Piechoty w Warszawie. Mianowany podporucznikiem, dowodził kompanią karabinów maszynowych w Lidzkim Pułku Piechoty. Uczestniczył w wojnie 1920 r., po której zakończeniu przeszedł do rezerwy. Porucznikiem rezerwy mianowany ze starszeństwem od 2 stycznia 1932 r. Odznaczony Medalem Niepodległości, Medalem za Ratowanie Ginących
Działacz PCK , przemysłowiec, współwłaściciel i dyrektor fabryki „Ultramaryna” w Kaliszu oraz Fabryki „Orkan” – odlewni żeliwa w Kaliszu. Miał żonę Stanisławę oraz córkę Barbarę i syna Jerzego.
W 1939 r. zmobilizowany jako dowódca kompanii ckm 29 Pułku Strzelców Kaniowskich. Nie są znane okoliczności w jakich dostał się do niewoli sowieckiej. Osadzony w Kozielsku, zamordowany w Katyniu, (lista wywozowa 052/4 z 27 IV 1940).

 

Kapitan rezerwy Czesław Ignacy TRĘBACZKIEWICZ s. Nikodema i Franciszki z Herlenów, ur. l lipca 1901 r. w Głodowie, pow. słupecki. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1922). Żołnierz - ochotnik wojny 1920 r. W 1928 r. ukończył Wydział Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechniki Lwowskiej, inżynier budowy mostów. Pracował m.in. w biurze budowlanym inż. Kazimierza Przetockiego we Lwowie. Miał żonę Ludwikę i syna Krzysztofa.
Absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Saperów Kolejowych w roku 1930. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od l stycznia 1932 r., porucznikiem od l stycznia 1936 r. Przydzielony do 2 batalionu mostów kolejowych w Legionowie. We wrześniu 1939 r. internowany na Litwie w obozie w Birsztanach, następnie przewieziony do Kozielska. Zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 025/3 z 9 IV 1940).

 

Porucznik rezerwy Czesław TRUSZKOWSKI s. Mieczysława, ur. 15 stycznia 1914 r. w Lubstowie. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1933). Urzędnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie.
Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 1 stycznia 1937 r. Przydzielony do 23 pułku piechoty we Włodzimierzu Wołyńskim. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 035/1 16 IV 1940).

 

Jakub WASSERMAN s. Natana, ur. 1 stycznia 1912 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1929). Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie (Lista Starobielska 573). Brak dalszych danych.

 

Porucznik rezerwy Dionizy WINSZE s. Józefa i Stanisławy z Kamińskich, ur. 25 czerwca 1912 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1934). Student Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. W 1935 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 29 pułku piechoty. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od l stycznia 1938 r. Przeniesiony z 29 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza. W 1939 r. zmobilizowany jako dowódca plutonu w batalionie KOP „Budsław”. Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 022/1 z 9 IV 1940).

 

Porucznik rezerwy Ryszard Marian WINSZE s. Józefa i Stanisławy z Kamińskich, ur. 15 lipca 1909 r. w Ogrodach, powiat kaliski. Wychowanek Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie z roku 1935. Technolog elektryk, pracował w Fabryce Maszyn Elektrycznych „Szpotański”. Żonaty z Jadwigą z Drusiów.
W 1934 r. ukończył kurs podchorążych rezerwy w 71 Pułku Piechoty w Zambrowie. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 1 stycznia 1936 r. W 1939 r. zmobilizowany do Centrum Wyszkolenia Łączności, we wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej, więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu, (lista wywozowa bez numeru z l IV 1940).

 

 

Porucznik rezerwy artylerii Stanisław Marian ŻARDECKI s. Aleksandra i Julii z Kurnatowskich, ur. 2 lutego 1913 r. w Kaliszu. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu (1932). Chemik, absolwent Uniwersytetu Poznańskiego.
W 1933 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 1 stycznia 1936 r. Przydzielony do 7 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej, w którym odbywał ćwiczenia rezerwy jako dowódca plutonu. Więzień Starobielska, zamordowany w Charkowie (Lista Starobielska 1137).

 

Generał brygady Kazimierz ŻELISŁAWSKI - PILAWA s. Zygmunta i Marii z Migdalskich, ur. 15 marca 1893 r. w Adamkach, pow. kaliski. Wychowanek (ukończył 5 klas) Szkoły Handlowej w Kaliszu, a następnie Średniej Szkoły Mechaniczno-Technicznej Wawelberga i Rotwanda w Warszawie. W latach 1912-14 studiował na Politechnice w Glons. Członek „Związku Strzeleckiego”. Uczestnik I wojny światowej w szeregach armii rosyjskiej oraz I Korpusu Polskiego. W listopadzie 1918 roku zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego. W 1920 r. dowódca szwadronu w 2 pułku ułanów.
Po zakończeniu wojny pozostał w wojsku i 26 stycznia 1922 r otrzymał awans do stopnia majora (z ustalonym starszeństwem od 1 czerwca 1919 r.), 20 kwietnia 1927 r. (starszeństwo od 1 stycznia) został awansowany do stopnia podpułkownika a w roku 1931 został mianowany pułkownikiem (ze starszeństwem od l stycznia).
W okresie pokoju objął w 1924 r. stanowisko zastępcy dowódcy 2 Pułku Ułanów. W 1928 r. został dowódcą 3 Pułku Ułanów Śląskich w Tarnowskich Górach. W 1937 r. objął stanowisko dowódcy 13 Pułku Ułanów Wileńskich stacjonującego w Nowej Wilejce, a z początkiem 1939 roku został dowódcą 4 Pułku Strzelców Konnych w Płocku. W lipcu 1939 roku otrzymał rozkaz przeniesienia do Baranowicz i objął stanowisko zastępcy dowódcy Nowogródzkiej Brygady Kawalerii . Odznaczony m.in.: Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych , Złotym Krzyżem Zasługi.
We wrześniu 1939 r. zastępca dowódcy (przejściowo dowódca) Nowogródzkiej Brygady Kawalerii. Podczas przedzierania się w kierunku granicy węgierskiej dostał się do niewoli sowieckiej Więzień Kozielska, zamordowany w Katyniu (Lista wywozowa 017/2 z 1940).
Pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007.

 

Bibliografia:
1. Archiwum szkolne. Lista wychowanków – oprac. W. Dyśko.
2. Banaszek K., Roman W.K., Sawicki Z., Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, Warszawa 2000.
3. Bauer P., Zielonka J., Żołnierska droga przez mękę, Kościan 1990.
4. Biuletyn Okręgowej komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi Instytutu Pamięci Narodowej, Łódź 1998 nr VI.
5. Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003.
6. Epitafia katyńskie, "Wojskowy Przegląd Historyczny", nr 1-2/90, Warszawa 1990.
7. Jurga T. , Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 r., Warszawa 1975.
8. Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2000.
9. Kryska – Karski T., Straty korpusu oficerskiego 1939-1945, Londyn 1996.
10. Maciejewski J., Z dziejów harcerstwa kaliskiego (1911/12-1939), Kalisz 1998.
11. Moszyński A., Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa 1989.
12. Tucholski J., Mord w Katyniu. Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków, lista ofiar. Warszawa 1991.

 

Opracował: mgr Wojciech Dyśko

 

Jeśli mają Państwo informacje dotyczące wojennych losów naszych absolwentów, pozwalające poprawić lub poszerzyć noty zawarte w tym artykule, prosimy o kontakt. Zależy nam także na zdjęciach, najlepiej w postaci skanów cyfrowych.

Kontakt do autora:

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.